powiat Częstochowa województwo śląskie (częstochowskie) gmina Olsztyn
Tytuł/Title:
Obrona Olsztyna / "OBRONA OLSZTYNA. Z własnego obrazu rysował K. Alchimowicz. (Ob. str. 60). 1316"
Autor/Author:
Walenty Ciechomski wg Kazimierza Alchimowicza
Sygnatura/Signature:
Rycina sygnowana na płycie: "DRZ: B: PUC. W. CIECHOMSKI."
Technika/Technique:
drzeworyt sztorcowy na papierze
Wymiary/Size/Capacity:
284x383 mm (kompozycja); 323x440 mm (ramka)
Stan/Condition:
Pozycja w dość ładnym stanie, niewielkie plamy i podklejone uszkodzenia w miejscu wydawniczego złożenia i jednoczesnego wyjęcia z oprawy, zagięcie lewego dolnego rogu i nieznaczne przedarcie na prawym marginesie karty (karta po konserwacji)
Datowanie/Dating:
1884
Pochodzenie/Origin:
Z: Tygodnik Powszechny nr 4 z 27.01.1884 ss. 56-57
Drukarnia/Printing office:
Drzeworytnia Bronisława Puca w Warszawie czynna od ok. 1878 do ok. 1904 pod nazwą: Zakład Artystyczno-Drzeworytniczy Bronisława Puc; zob. SPKP Suplement ss. 179-180
Inf. o Autorze/Information about an Author:
Walenty Ciechomski warszawski drzeworytnik czynny ca 1876-1893, początkowo związany z Drzeworytnią Warszawską (m.in. praca w: Bronisław Grabowski: Widoki Częstochowy i Jasnéj Góry z opisem. Warszawa: nakładem D. Lange, [1876] praca "[4.] Wnętrze Kaplicy N. P. Maryi w Kościele Jasnogórskim."), następnie związany z drzeworytnią Bronisława Puca 1878-1887, prace w różnych czasopismach w tym w: Biesiada Literacka 1879-1881, 1883-1884; Tygodnik Powszechny 1879-1883; Tygodnik Ilustrowany 1878-1882; 1885, 1887-1889; nadto Ognisko Domowe oraz kalendarz J. Ungra na rok 1884; zob. SAP t. 1 s. 352 i materiały własne
Literatura/Literature:
Grajewski 1972 poz. 115 (notuje pod tytułem "Obrona Olsztyna")
Uwagi/Comments:
Zachowana cała wydawniczo złożona karta oraz obszerny tekst sygnowany pseudonimem: "Borzywoj" autorstwa Wincentego Korotyńskiego; zob. SPPP t. 1 s. 290.
Zamek królewski, gotycki, z kamienia i cegły, zapewne z 2. poł. XIII w., rozbudowany w 1. poł. XIV w., wielokrotnie powiększany i umacniany od XIV do XVII w., zniszczony w czasie potopu szwedzkiego, w ruinie; zob. Atlas zabytków s. 438 z ilustracją; zob. również szerzej Leksykon zamków 2007 ss. 344-347 z planem i ilustracjami, m.in. w ruinie od 1656, od 1722 rozpoczęto rozbiórkę murów.
Słynna scena obrony zamku olsztyńskiego w grudniu 1587 podczas oblężenia zamku przez wojska arcyks. Maksymiliana, gdzie burgrabia Kasper Karliński kieruje działo na wojska oblężnicze mimo, iż prowadzą one jego 6-letniego syna jako zabezpieczenie ataku; zob. Polski słownik biograficzny (PSB) t. 12 ss. 48-49.
- Kasper Karliński (XVI w.) burgrabia zamku olsztyńskiego i jego obrońca w czasie najazdu arcyksięcia Maksymiliana w 1587. Pochodził z drobnej szlachty małopolskiej, której gniazdem rodowym był Karlin w powiecie lelowskim. Od młodości w wojsku, od 1563 burgrabia olsztyński. Słynny z bohaterskiej obrony zamku w Olsztynie, kiedy austriaccy najeźdźcy posłużyli się małoletnim dzieckiem Karlińskiego dla zabezpieczenia ataku co nie powstrzymało burgrabiego przed zarządzeniem ostrzelania wojsk oblężniczych; zob. Polski słownik biograficzny (PSB) t. 12 ss. 48-49
architektura zamki, historia sceny historyczne wojskowość XVI w., portrety polskie okres postacie 16 wiek - Polska, portrety polskie zawody wojskowi, powstańcy, konspiratorzy - Polska, malarstwo polskie, rysunek polski / architecture castles/castle, history the army of 16th century, portraits/portrait / Architektur Burgen/Burg, Geschichte Militärwesen - 16. Jahrhundert, Porträts/Porträt / wood-engraving woodcut / Holzschnitt Holzstich
