Kresy - powiat Stołpce województwo nowogródzkie (Białoruś)
Tytuł/Title:
Dworek w Załuczu. Mieszkanie Władysława Syrokomli / "DWOREK W ZAŁUCZU. MIESZKANIE WŁADYSŁAWA SYROKOMLI. (2419)"
Autor/Author:
wg A. Sawickiego
Sygnatura/Signature:
Rycina sygnowana na płycie w prawym dolnym rogu kompozycji: "A Sawicki"
Technika/Technique:
drzeworyt sztorcowy na papierze
Wymiary/Size/Capacity:
157x194 mm (kompozycja)
Stan/Condition:
Pozycja w stanie co najmniej dobrym, bardzo nieznaczne, praktycznie niewidoczne, przekłucia karty, słaby ślad po starym złożeniu karty, zagięcie, plamki
Datowanie/Dating:
1873
Pochodzenie/Origin:
Z: Kłosy nr 404 z 27.03.1873 s. 197
Literatura/Literature:
Grajewski 1972 poz. 24956
Uwagi/Comments:
Zachowana cała karta. Autorem rysunku jest albo Adolf Romuald Sawicki albo Albert Sawicki; zob. SAP t. 10 ss. 111-112. Spis treści półrocznika podaje jako autora rysunku jedynie nazwisko: "Sawicki".
Drewniany dwór w Załuczu nad Niemnem, dzierżawił go Ludwik Kondratowicz od zawarcia małżeństwa w 1844. Obiekt nieistniejący.
- Ludwik Kondratowicz (29.09.1823 Smolhów pow. Bobrujsk - 15.09.1862 Wilno) ceniony poeta i dramatopisarz, publicysta i tłumacz, autor wspomnień, znany przede wszystkim pod pseudonimem: Władysław Syrokomla, który przybrał w 1846. Uczył się u dominikanów w Nieświeżu 1833-1837, potem w szkole powiatowej w Nowogródku 1836-1837. W latach 1840-1844 pracował jako kancelista w Głównym Zarządzie Dóbr Radziwiłłowskich w Nieświeżu i aktywnie samokształcił się. W 1844 ożenił się i objął w dzierżawę (po rodzicach) niewielki majątek w Załuczach pow. Stołpce, gdzie przebywał do 1852 zajmując się równocześnie pracą literacką i szybko zdobywając popularność kolejnymi utworami w tym gawędą szlachecką "Urodzony Jan Dęboróg" (1854), zaś jego debiut literacki miał miejsce w 1846. Nawiązał też współpracę z warszawskimi i petersburskimi czasopismami. Pod koniec 1852 przeniósł się do Wilna, gdzie zaprzyjaźnił się ze Stanisławem Moniuszką (ten napisał muzykę do kilku jego wierszy), zaś w 1853 osiadł na kolejnej dzierżawie w Borejkowszczyźnie pow. Wilno. Tu rozwinął szczególnie intensywną pracę literacką pisząc kolejne poezje, dramaty i dokonując przekładów oraz aktywnie publikując w prasie. Od 1860 mieszkał w Wilnie, w kwietniu 1861 przybył do Warszawy i za wygłaszanie patriotycznych przemówień podczas podróży do Warszawy w Łomży i Suwałkach został aresztowany w drodze powrotnej. Pierwotną karę zesłania zamieniono ze względów zdrowotnych na przymusowy pobyt w Borejkowszczyźnie. W lutym 1862 zamieszkał ponownie w Wilnie, gdzie niebawem zmarł. W bogatej twórczości jego ulubionym gatunkiem literackim były liczne gawędy, zaś w poezji poematy zwykle o treści historycznej oraz liryki (we wszystkich utworach silne były pierwiastki ludowe i ludyczne), był też autorem dramatów historycznych, a także wspomnień i studiów historycznych w konwencji reportażu: Wędrówki po moich niegdyś okolicach (1853), zajmował się też historią literatury polskiej. Uznawany za najwybitniejszego poetę działającego na ziemiach białorusko-litewskich w dobie międzypowstaniowej (PSB. s. 306); zob. DPP t. 2: I-Me ss. 175-178 i Polski słownik biograficzny (PSB) t. 46 ss. 300-308
